Op Schiphol, in een beveiligde ruimte van de marechaussee, tref ik mijn cliënt: een jonge man uit Tunesië. Hij ligt uitgeput over de tafel. De verdenking? Diefstal van bagage van passagiers. De camerabeelden in het dossier zijn helder. Mijn cliënt lijkt zich er nauwelijks druk om te maken. Hij vraagt een Arabische tolk aan voor het verhoor – “om het ze lastig te maken”, zegt hij met een grijns.

Tijdens het gesprek blijkt dat hij zwaar onder invloed is. Lijm, GHB, hennep, cocaïne en speed: het is een lange lijst. Hij valt meermaals in slaap terwijl hij met mij praat. Sinds enkele maanden verblijft hij in een asielzoekerscentrum in Oosterhout, maar de toelage die hij daar ontvangt is niet genoeg voor zijn verslaving. Om zijn behoefte te financieren reist hij naar Amsterdam, pleegt diefstallen, en koopt daar direct zijn drugs.

Asielverzoek als overlevingsstrategie?

Zijn asielverzoek is gebaseerd op het Vluchtelingenverdrag, maar bij doorvragen blijkt dat er vooral sprake is van economische en persoonlijke redenen: geen werk, geen toekomst, geen perspectief in Tunesië. Vragen over opleiding of werk in zijn thuisland blijven onbeantwoord.

Op zitting verschijnt hij niet. Als strafrechtadvocaat doe ik mijn werk: ik voer het verweer, wijs op zijn persoonlijke omstandigheden, maar de rechter veroordeelt hem tot een korte gevangenisstraf. De kans is groot dat hij hierna weer zal terugkeren naar de straat. Terugsturen kan namelijk niet als zijn identiteit onvoldoende vaststaat – een probleem dat in de asiel- en strafketen vaker voorkomt.

Juridische realiteit: wie is verantwoordelijk?

Dit soort zaken roepen fundamentele vragen op. Waar ligt de grens tussen humanitaire opvang en onhoudbare situaties voor de rechtsstaat? Is Tunesië de “failed state”, omdat jonge mannen daar geen werk of toekomst zien? Of is Nederland het, met een systeem waarin mensen eindeloos kunnen procederen, terwijl hun problemen onoplosbaar blijven?

Als advocaat bij Heerebout Advocatuur sta ik regelmatig cliënten bij in complexe strafzaken, ook op Schiphol en bij de vreemdelingenketen. Veel van deze zaken vereisen meer dan juridisch verweer: ze vragen inzicht in mensen, in het systeem, en in de spanningen tussen nationale wetgeving en internationale verdragen.

Juridische hulp nodig bij strafzaak of asiel-gerelateerde verdenking?

Wordt u of een familielid verdacht van een strafbaar feit en speelt er een asielachtergrond mee? Wordt u gearresteerd op Schiphol of bent u verwikkeld in een zaak waar taalbarrières en tolkgebruik een rol spelen?

Heerebout Advocatuur is gespecialiseerd in strafrecht, ook in combinatie met vreemdelingenrecht en internationale aspecten. Neem direct contact met ons op via
www.heerebout-advocatuur.nl